Świerzb u psa – jak rozpoznać i wyleczyć?

Świerzb u psa jest chorobą pasożytniczą, którą wywołują dwie odmiany roztoczy z gromady maleńkich pajęczaków określanych mianem świerzbowców. Należą do nich świerzb drążący oraz świerzbowiec uszny. Świerzb nie jest chorobą sezonową i charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem zaraźliwości. Błyskawicznie rozprzestrzenia się na inne domowe zwierzęta takie jak koty, króliki czy świnki morskie. Jak zatem dochodzi do zarażenia świerzbem i jakie są jego objawy? I jak pomóc zarażonemu psu?

Zakażenie świerzbem  

Do zakażenia świerzbowcem może dojść w wyniku bezpośredniego kontaktu zdrowego psa z drugim chorym czworonogiem lub przez kontakt z rzeczami, z którymi miał styczność zarażony zwierzak. Takimi jak legowisko, szczotka do czesania czy zabawki.  

Do zakażeń często dochodzi także w psich hotelach, w salonach groomerskich, a nawet w przychodniach weterynaryjnych. Wysoki stopień zaraźliwości zagraża przede wszystkim miejscom, w których zwierzęta żyją w grupach. Dlatego w przypadku zdiagnozowania świerzbowca u jednego osobnika leczenie należy wdrożyć u wszystkich zwierząt wspólnie zamieszkujących, nawet jeśli objawy choroby nie są widoczne.

Świerzb jest chorobą, której sprzyjają także takie czynniki jak:

  • młody wiek zwierzęcia,
  • niedożywienie,
  • osłabienie
  • czy obniżony poziom odporności.  

Świerzbowiec drążący jest odmianą choroby, w której samice pajęczaka żyją w powierzchniowej warstwie naskórka zwierzęcia, gdzie drążą miniaturowe korytarze celem złożenia w nich jaj. W trakcie drążenia tuneli żywią się naskórkiem oraz potencjalnym wysiękiem z uszkodzonej tkanki. Ze złożonych jaj wykluwają się larwy, które po przeobrażeniu w nimfy osiągają dorosłą postać na przestrzeni 10 do 21 dni.  

Świerzbowiec uszny natomiast jest chorobą, w której pasożyty atakują powierzchnię skóry psiego ucha. W przypadku tego gatunku świerzbowca samica nakłuwa naskórek ucha, uszkadzając go i pozostawiając drobne strupy. Ponadto świerzbowiec uszny podobnie jak świerzbowiec drążący żywi się uszkodzoną tkanką.  

Jakie są objawy świerzbu u psa?  

Objawy świerzbu pojawiają się u psa zaledwie po kilku do kilkunastu dni od zakażenia. Przy czym wyraźne nasilenie objawów ma miejsce na przełomie 3 do 4 miesięcy. Pierwsze zmiany mają postać zaczerwienionych grudek pokrytych strupami.

Świerzb drążący najczęściej jest zlokalizowany w okolicach głowy, pyska, na łapach, brzuchu lub na klatce piersiowej. Zmiany skórne wraz z rozwojem infekcji mogą obejmować stopniowo niemalże całą powierzchnię psa, przybierając na świądzie. Mogą też prowadzić do ogólnego osłabienia organizmu, wychudzenia, a także do powiększenia węzłów chłonnych. Narastający, przewlekły świąd wywołuje intensywne i notoryczne drapanie, które może prowadzić do wyłysienia i zakażeń bakteryjnych, prowadzących do rozwoju chorób wtórnych.  

Świerzb uszny natomiast umiejscowiony jest bezpośrednio na skórze ucha lub w małżowinie usznej. I objawia się intensywnym trzepaniem uszami oraz gwałtownym drapaniem mocno swędzących uszu i ich okolic.  

Świerzb u psa – rozpoznanie i leczenie  

Jedna z metod diagnostycznych świerzbu polega na pobraniu zeskrobiny ze zmienionych chorobowo miejsc i przebadaniu jej pod mikroskopem. Jednakże bardziej skutecznym sposobem jest przeprowadzenie badania serologicznego, które polega na wykryciu obecności w surowicy krwi, symptomatycznych przeciwciał.

W przypadku świerzbu usznego lekarz weterynarii pobiera wymaz z ucha i przeprowadza badanie woskowiny usznej pod mikroskopem.  

Kurowanie choroby nie należy do prostych i bezsprzecznie powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza. Okres kuracji wynosi od 4 do 6 tygodni. I polega na podawaniu leków przeciw świerzbowcom w postaci tabletek, maści lub preparatów spot-on na świerzb. W stanach bardziej zaawansowanych świerzb u psa leczony jest z zastosowaniem iniekcji podskórnych, które zawierają roztwór leczniczy, a nawet za pomocą antybiotykoterapii. Leczenie świerzbu usznego narzuca też rygorystyczne przestrzeganie higieny obejmujące systematyczne czyszczenie uszu z odkładającej się wydzieliny.  

Ponadto świerzb jest chorobą, która wymaga ogromnych pokładów cierpliwości i żelaznej konsekwencji od opiekuna. Ponieważ pierwsze efekty leczenia są widoczne dopiero po 2 tygodniach. Natomiast cała terapia może wynosić nawet 2 miesiące.